Αρειος Πάγος: Απόφαση για βαθμό ευθύνης σε περίπτωση ατυχήματος ανήλικου παιδιού

Στις περιπτώσεις ατυχημάτων σε βάρος ανηλίκων ο Αστικός Κώδικας καθιερώνει μαχητό τεκμήριο, κατά των γονέων, οι οποίοι έχουν την εποπτεία ανηλίκου παιδιού, τεκμήριο, που συναρτάται από το σύνολο των περιστάσεων και ιδίως την ηλικία, την ωριμότητα, τη μόρφωση, αλλά και την κατάσταση της υγείας, σωματικής και πνευματικής, εποπτεύοντος και εποπτευομένου. Αυτό προκύπτει από απόφαση του Αρείου Πάγου ((αριθμ. 239/2010).
Το τεκμήριο αυτό, υπογραμμίζεται στην απόφαση, «μπορεί να ανατραπεί, εφόσον ο εποπτεύων γονέας, επικαλεσθεί και αποδείξει ότι άσκησε, στη συγκεκριμένη περίπτωση, την προσήκουσα εποπτεία ή ότι η ζημία, παρά την άσκηση της προσήκουσας εποπτείας, δεν μπορούσε να αποτραπεί».
Σύμφωνα με την αρεοπαγιτική απόφαση, εποπτεία είναι «η επίβλεψη, επιτήρηση και προφύλαξη του εποπτευομένου, αναλόγως των περιστάσεων, προκειμένου δε περί ανηλίκου ασκείται από τους έχοντες τη γονική μέριμνα αυτού γονείς του, σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 1510 Α.Κ. ή προκειμένου περί τέκνου που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του από την μητέρα του».
Σύμφωνα με το ιστορικό της δικαστικής απόφασης, οδηγός την ώρα που ξεκινούσε έκανε όπισθεν χωρίς να ελέγξει εάν βρισκόταν κάποιος πεζός δίπλα ή πίσω από το αυτοκίνητο (κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 12 και 22 του Κώδικά Οδικής Κυκλοφορίας), με αποτέλεσμα να μην αντιληφθεί την παρουσία ανηλίκου παιδιού δύο ετών στο οδόστρωμα, το οποίο βρισκόταν πίσω και δίπλα στο δεξιό οπίσθιο τροχό του αυτοκινήτου του και έτσι παρέσυρε το 2χρονο παιδί και το τραυμάτισε θανάσιμα.
Κατά την απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης που αναιρέθηκε από τον Άρειο Πάγο, η μητέρα η οποία είχε την επιμέλεια του θανόντος ανηλίκου τέκνου της, αφού ήταν τέκνο γεννημένο χωρίς γάμο των γονέων του και ασκούσε τη γονική του μέριμνα, δεν επέδειξε τη δέουσα προσοχή και επιμέλεια, όσον αφορά την εποπτεία του παιδιού της.
Η μητέρα -σύμφωνα με το Εφετείο- όφειλε, δεδομένης της πολύ μικρής ηλικίας του παιδιού, να έχει ιδιαίτερα τεταμένη την προσοχή της, ώστε να το παρακολουθεί και να το επιτηρεί, ανά πάσα στιγμή, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του και η σωματική του ακεραιότητα, ενόψει μάλιστα και του γεγονότος, ότι στην περιοχή, όπου διέμεναν, υπήρχε αρκετή κίνηση πεζών και οχημάτων.
Το γεγονός ότι η μητέρα εμπιστεύθηκε για ελάχιστο χρονικό διάστημα, τη φύλαξη του παιδιού της σε τρίτο πρόσωπο, επειδή η ίδια για λίγα λεπτά μπήκε στο σπίτι της, δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση την υποχρέωσή της για την επίβλεψη του ανηλίκου και δεν αίρεται το καθήκον εποπτείας με το οποίο ήταν επιφορτισμένη. Και αυτό γιατί σε παρόμοια περίπτωση το καθήκον εποπτείας δεν μετακυλίεται στον τρίτο, σύμφωνα πάντα με την εφετειακή απόφαση.
Κατόπιν αυτών το Εφετείο κατέληξε ότι η μητέρα του ανήλικου «παρέβη υπαίτια το καθήκον επίβλεψης του ανηλίκου τέκνου της και είναι συνυπαίτια, κατά ποσοστό 70%, για τον θανάσιμο τραυματισμό του, ο οποίος βρίσκεται σε αιτιώδη συνάφεια με την παραμέληση εποπτείας του».
Όμως, ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι εσφαλμένα το Εφετείο Θεσσαλονίκης στήριξε την κρίση του στο άρθρο 923 του Αστικού Κώδικα, καθώς δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του και για τον λόγο αυτό παρέπεμψε (αφού αναίρεσε πρώτα) και πάλι την υπόθεση στο Εφετείο Θεσσαλονίκης να κριθεί εκ νέου, σύμφωνα με άλλα άρθρα του Αστικού Κώδικα.
www.kathimerini.gr